top of page

Het Amsterdam Museum en de Gouden Koets.

Voor het vak Special Topics moesten wij studenten een blog schrijven dat een objectbeschrijving inhield. Een museumobject werd uitvoerig beschreven, zowel het uiterlijk als de context. Ik koos voor de Gouden Koets, die tentoongesteld werd in het Amsterdam Museum.


Medische geschiedenis en welzijn, dat zijn in mij interpretatie de kernonderwerpen van het tweede vak van de studie special Topics in Public History 1. Het eerste was voor menig student een lastig onderwerp, dat het je maar net moet liggen. Het tweede kan veel breder worden getrokken volgens onze docente Manon Parry. Onderwerpen zoals racisme, de rol van de mindervalide in ons vakgebied en zelfs klimaatveranderingen vallen hier ook onder. Zo kon de objectbeschrijving toch opeens over van alles gegaan, waardoor ik koos voor de Gouden Koets als maatschappelijk controversieel onderwerp.


Zoals eerder beschreven in een van de eerste posts was ik snel onder de indruk van de term Healing History, waarbij het juist een nieuwe vorm van geschiedenis vertelling of werking is dat mensen bij elkaar kan brengen. Een van de voorbeelden hiervan, al wist ik dit lang zelf niet, is de Gouden Koets. Een van de zijpanelen symboliseert de rijkdom die Nederlandse koloniën opleveren voor het ‘Moederland’, dat staat afgebeeld als een vrouw met harnas tegenover buigende onderdanen.

De uitgelichte zijpanelen van de gouden koets.

De discussie heb ik uitgebreid beschreven in een Wordpress Blog voor het vak, waardoor ik nu wat meer aandacht wil leggen op de presentatie van het Amsterdam Museum en hun visies. Deze ligt namelijk de nadruk op die verschillende opvattingen die er zijn (geweest) op de Gouden Koets. Ik was bijzonder onder de indruk hoe het Museum deze discussie, die al sinds de bouw bestaat in verschillende vormen, heeft tentoongesteld. Niet de postkoloniale is de eerste stroming die kritiek leverde, maar al helemaal aan begin van de vorige eeuw waren het socialisten die tegen de bouw van een pronkstuk waren. Ook het gebruik ervan is in de decennia erna ter discussie gesteld, waarbij het vaak als ontoepasselijk werd beschouwd na bijvoorbeeld de karige oorlogsjaren van ‘40-45. Het museum brengt deze door middel van verschillende kamers goed in beeld, waar de historische context bij elke situatie goed wordt weergegeven. Ook verschillende, contemporaine kunstenaars zijn gevraagd hun visie te geven op de koets, en er zijn verschillende activiteiten gehouden rondom de tentoonstelling waarbij de dialoog een prominente rol speelde. De laatste ruimte vond ik zelf erg bijzonder is, waarbij de bezoeker kon reflecteren op de gouden koets met post-it notities met meningen op een muur te plakken en een eigen versie kon maken door middel van een digitaal programma met een IPad.



Ik was er op een doordeweekse dag, waardoor er grotendeels gepensioneerde mensen rondliepen en wat verdwaalde toeristen. Ik sprak een koppel aan nadat zij een notities op de muur hadden bijgeplakt. De meningen tussen het stel verschilden, waarbij het volgens haar toch wel tijd was dat de koets met pensioen ging, maar volgens hem nog niet. Volgens het museum gaat de ‘huidige eigenaar’ van de koets na de tentoonstelling daarover in beraad. Ik weet vrijwel zeker dat dit, verdeeldheid zaaiende object, niet meer als pronkstuk gebruikt zal worden bij officiële staatsgelegenheden. Een discussie die zo al decennia voert sluit zo toch best af met een sisser, waarbij het object waarschijnlijk als museum- of archiefstuk zal blijven bestaan. Zo komen verschillende Nederlands toch tezamen om het land wat leefbaarder voor iedereen te maken, zonder dat het ten koste gaat van het welzijn van andere. Stap voor stap.


Volgende week een ander controversieel gouden onderwerp: de ‘Gouden Eeuw’ in de hermitage.

bottom of page